Ev Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Günümüzde ev sahibi olmak, barınma ihtiyacını gidermenin yanında önemli bir yatırım da olduğu için insanlar ev alırken çoğunlukla maddi kıymetini ön planda tutmaktadır. Evin kıymetinde genellikle bulunduğu şehir, mahalle ve muhit etkili olmaktadır. Dolayısıyla ev seçilirken önce bu kriterlere bakılır. Oysa insanın ömrünü geçireceği ve çoğu insanın bütün birikimini yatırdığı ev için bakılması gereken çok daha önemli kriterler bulunmaktadır. Hele bir de, ülkemizde olduğu gibi, sık depremlerin yaşandığı bir yerde ev alırken göz önünde bulundurulması gereken en önemli kriter sağlamlık olmalıdır.

İnsanlar ev alırken, genellikle, depreme karşı güvenli olup olmadığıyla ilgilenmeden seramiğine, kapı-penceresine, mutfak dolabına, tavan dekorasyonuna, banyosuna bakarlar. Hatta ev site içerisinde ise, sitenin özellikleri, evin özelliklerinden daha çok önemseniyor. Buraların daha çok ilgi gördüğünü iyi bilen satıcılar da bu kısımları olabildiğince göz alıcı yaparlar. Bunlar konfor için önemli olmakla beraber esas bakılması gereken kısımlar ise binanın taşıyıcı sistemini oluşturan kolonlar, perdeler, kirişler, döşemeler ve temeldir.

Ev Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İnşaat konusunda bilgisi olmayanların, hatta bir inşaat mühendisinin dahi, bitmiş bir binayı, sadece dışarıdan gözlemleyerek sağlamlığı konusunda fikir edinmesinin zor olduğunu belirtmek gerekiyor. Mevcut bir binanın depreme karşı dayanımının tespiti için yönetmelik ve standartlarla belirlenmiş, zaman ve emek gerektiren,  teknik ve mühendislik tahkiklerinin yapılması gerekiyor. Her ev almak isteyenin, ya da mevcut her binaya bu tür bir işlem yapmanın zor ve maliyetli olduğunu ve çoğunlukla da gerekli olmadığını söylemek lazım. Bunun yerine, ev alacakların, evin depreme karşı güvenli olup olmadığı konusunda fikir sahibi olmak için dikkat etmesi gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• İlk önce; ev alınacak yerde son yıllarda yaşanmış bir deprem varsa, binanın deprem sırasındaki performansı konusunda bilgi almaya çalışılmalı. Bunun için ilgili belediyeden, bina için alınmış bir tamirat, tadilat veya güçlendirme ruhsatı olup olmadığı veya bina ile ilgili belediyede bir hasar veya başka bir kayıt olup olmadığı öğrenmeye çalışılmalı. 
• Binayı yapan firma, yapı denetim firması ve projelerini yapan firma (özellikle betonarme projesi (genellikle söylendiği şekliyle “statik projesi”))   hakkında bilgi edinilmeli. Bunun için internetten, belediyelerden, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinden veya tanıdıklardan yararlanılabilir. Ya da daha önce yaptıkları binalara ve bu binaların yaşanmış depremlerdeki performanslarına bakılabilir. Depremlerde yaşanan yıkımların çoğunluğunun binaların inşaatındaki kalitesizlikten kaynaklandığı ve günümüzde, her parası olanın Yap-Sat’çı olduğu düşünülecek olursa, özellikle binayı yapan firmanın iyi araştırılması çok önemli.
• Mümkünse, betonarme projesi ve binanın mevcut durumu bir inşaat mühendisi ile incelenmeli.
• Mevcut durum hakkında bilgi sahibi olmak için binanın bodrum katına inilip incelenmesi gerekir. Bodrum katlarda daha az kaplama ve dekorasyon olduğu için binanın taşıyıcı kolon, kiriş ve perdelerinin durumuyla ilgili gözlem yapmak ve varsa, bu taşıyıcı elemanlardaki dökülme, çatlama, paslanma vb. sorunlara rastlamak daha kolaydır.

Bunların yanında, ev almadan önce,  “İnşaatlarda Yapılan Büyük Hatalar” ve “Binanızın Depremde Yıkılmaması İçin Yapmanız Gerekenler” yazılarımı ve bir haber sitesinde, akademisyen Dr. Eren Vuran tarafından yazılan buradaki yazıyı okumanızı tavsiye ediyorum.