Daha önceleri bir çok defa şahit olduğumuz gibi; 9 Kasım 2021 tarihinde, Malatya’da bir bina kendiliğinden çöktü. Yaşanan bu olay bir kez daha gösterdi ki ülkemizdeki bir çok yapının yıkılması için bir deprem olmasına dahi gerek yoktur. Açıktır ki bunun nedeni, bu ve benzer yapıların, inşa veya tadil edilirken herhangi bir mühendislik hizmeti almamış olmasıdır. Daha kötüsü; bu şekilde yapılar inşa etmeye devam edilmektedir. Ve bu durum, yaşanan bunca acı tecrübelere rağmen alışkanlık haline getirilmiştir. Özellikle yapı tadilatları için, her nedense, ne bir proje ne de bir mühendislik hizmeti ihtiyacı duyulmamaktadır.
Yapı inşa sürecinin her aşamasında gerekli mühendislik ve mimarlık hizmetlerinden eksiksiz yararlanılması zorunluluktur. Bu, her şeyden önce insanların can güvenliği için gereklidir. Bunu sağlama sorumluluğu da yapı sahibi, ilgili kamu kurumları ve yerel yönetimlerdedir. Aksi taktirde, işin ehli olmayan kişiler tarafından yapılan inşaat ve tadilatların sonunda nasıl acılara yol açtığını, yaşanan her deprem ve Malatya’daki gibi, kendiliğinden yıkılan yapılar gözler önüne sermektedir. Ne yazık ki, tasarımdan inşaata, yapı denetimine kadar kalitesizlik ve denetimsizlik devam etmektedir. Bu durum can ve mal güvenliğimizi tehdit etmektedir.
Özellikle yapı sahiplerinin çoğu proje, mühendislik, mimarlık ve denetim hizmetlerini önemsememekte ve bunlar için yapılan harcamaları gereksiz masraf olarak görmektedir. Bu yüzden bu hizmetleri almaktan kaçınarak başta kendileri olmak üzere yapıyı kullanacak bütün insanların can ve mal güvenliğini tehlikeye atmaktadırlar. Oysa bütün bu hizmetlerin bedeli, yapının toplam bedeli içerisinde, önemsenmeyecek kadar küçük bir miktar olmaktadır.
Bu şekilde, mühendislik hizmeti almadan yapılar inşa edilmeye, tadilatlar yapılmaya, yetersiz denetimler, kaçak yapılar yapılmaya, imar afları ile ruhsatsız kaçak yapılar herhangi bir tahkik ve kontrole tabi tutulmadan ruhsatlandırılmaya devam ettikçe benzer olayların yaşanması kaçınılmazdır.
Malatya’da yaşanan bu olayın bir son olmasını, inşaat ustasından yapı sahiplerine, mühendisinden mimarına, yapı denetimcisinden ilgili kurumlara kadar herkesin bu olaylardan gerekli dersi almasını temenni ediyorum.
İnşaat Mühendisleri Odasının konuyla ilgili açıklamasını buradan okuyabilirsiniz.
Kendiliğinden yıkılan binalarla ilgili birkaç habere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Bursa’da bina kendiliğinden yıkıldı.
Sarıyer’de 9 katlı bina kendiliğinden çöktü!
[…] Raporu incelerseniz, her depremde yaşanan bunca yıkım ve can kaybına, hatta zaman zaman kendi kendine yıkılan binalarla karşılaşmamıza rağmen aynı ihmal, eksik ve hataların fütursuzca tekrar edildiğini […]